Adam Mickiewicz Śmierć Pułkownika

W głuchéj puszczy, przed chatką leśnika,

Rota strzelców stanęła zielona;

A u wrót stoi straż Pułkownika,

Tam w izdebce Pułkownik ich kona.

Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze:

Wódz to był wiélkiej mocy i sławy,

Kiedy po nim lud prosty tak płacze

I o zdrowie tak pyta ciekawy.

Kazał konia Pułkownik kulbaczyć,

Konia w każdéj sławnego potrzebie;

Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć,

Kazał przywieść do izby — do siebie.

Kazał przynieść swój mundur strzelecki,

Swój kordelas i pas i ładunki;

Stary żołnierz, — on chce, jak Czarniecki,

Umierając, swe żegnać rynsztunki.

A gdy konia już z izby wywiedli,

Potém do niéj wszedł ksiądz z Panem Bogiem;

I żołnierze od żalu pobledli,

A lud modlił się klęcząc przed progiem.

Nawet starzy Kościuszki żołnierze,

Tyle krwi swéj i cudzéj wylali,

Łzy ni jednéj — a teraz płakali,

I mówili z księżami pacierze.

Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy;

Już przed chatą nie było żołnierza,

Bo już Moskal był w téj okolicy.

Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza.

Na pastuszym tapczanie on leży —

W ręku krzyż, w głowach siodło i burka,

A u boku kordelas, dwururka.

Lecz ten wódz, choć w żołnierskiéj odzieży,

Jakie piękne dziewicze ma lica?

Jaką pierś? — Ach, to była dziewica,

To Litwinka, dziewica–bohater,

Wódz Powstańców — Emilija Plater!