Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 460 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Wesprzyj!

Pomóż uwolnić książkę! Franz Kafka - Proces

do końca zbiórki:

potrzebujemy: 19050,00 zł

Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Władysław Szlengel, Co czytałem umarłym, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1979.

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Publikacja sfinansowana ze środków pozostałych ze zbiórek, które nie zakończyły się sukcesem.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Aleksandra Kopeć, Paweł Kozioł, Agnieszka Tulicka.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: Georgie Pauwels@Flickr, CC BY 2.0.

Szacowany czas do końca: -
Władysław Szlengel, Co czytałem umarłym, Ostatnia legenda o Golemie

Władysław Szlengel

Ostatnia legenda o Golemie

Zahlen bitte → ← Nowe święto

Spis treści

    1. Kondycja ludzka: 1
    2. Opieka: 1

    Co czytałem umarłymWładysław SzlengelOstatnia legenda o Golemie[1]

    Jak głosi stara legenda poetycka, a może prawda, przed laty został w getto w Pradze czeskiej stworzony Golem — stwór z gliny. Gdzie Golem przepadł — nikt nie wie i wiele na ten temat krąży legend i podań. Oto ostatnia opowieść o Golemie.

    1
    Uliczka jest ciasna i mała
    miasteczko wdeptane w mrok
    już cicho — upiornej ciszy
    żaden nie spłoszy krok —
    5
    Zielony jest księżyc na dachu
    w ślepe okno wślizguje się kot
    wiatr podgwizduje ze strachu
    łomoce chybotny płot
    Załopotało na schodach
    10
    zaskrzypiał na dachu gont
    mamo… coś stąpa w sieni
    kto idzie?… dokąd i skąd?
    Sunie coś ciężko za drzwiami
    załóż na skoble łom
    15
    w imię Ojca i Syna
    Boże ochroń ten dom…
    Puk… puk… kto puka śród nocy?
    już późno… już północ wnet
    trzasły kołki na skoblach
    20
    zaszurał… zasapał… wszedł…
    Głową sięga powały
    z gliny żółtej jest cały
    szeroki ciężki jak gmach
    patrzy…
    25
    strach —
    Glina w szmatach i płótnach
    bryła ciężka i smutna
    Uciekłem — mówi — przyszedłem
    dwa dni idę polem
    30
    Kto ty?????
    GOLEM
    Zrobili mnie — mówi — z gliny
    z własnej swojej ochoty
    nie pytali — zlepili
    35
    do ciężarów — roboty…
    GOLEM jestem — powiada —
    macierz nie jest kobietą
    w getto mnie ulepilii
    i zamknęli mnie w getto[2]
    40
    Serce zabrali
    oczy zabrali
    z gliny zrobili
    robić kazali
    Wodę im nosić
    45
    rąbać im drwa
    getto zamknięte
    zamknięty ja…
    I nogą z gliny
    i z gliny ręką
    50
    co chcą to robią[3]
    glina jest miękka…
    i muszę spełniać ich wolę
    uciekłem z getto
    Kto jesteś??
    55
    GOLEM
    Już nie zobaczę
    już mnie nie chycą
    szedłem tu polem
    czarną ulicą
    60
    Szedłem legendą
    zwidą i bajdą
    szukać mnie będą
    ale nie znajdą.
    Dłonie wyciągnął
    65
    w tył się wygina
    pada do kolan
    Matki i syna…
    Księżyc zielony
    siny i zły
    70
    skrzyp okiennicy
    zawodzą psy…
    Matko Chrystusa
    ochroń nas przed złem
    — Tu nie jest getto
    75
    — Uciekłem… wiem…
    W imię Chrystusa
    czy nam się śni?
    czego chcesz od nas
    — Zamknijcie drzwi…
    80
    Ja jestem z gliny
    może ulepić
    może mnie mądrzej
    przerobić lepiej…
    Może wam mogę
    85
    i więcej dać
    zróbcie mnie abym
    umiał się śmiać…
    Dajcie tu przy was
    dajcie tu kąt
    90
    padnę gliniany
    nie pójdę stad
    OpiekaBędę legendą
    zwidą i bajdą
    szukać mnie będą
    95
    ale nie znajdą
    żyć — pragnę — śpiewać
    . . . . . . . . . . . . i drzwi zamknęli
    i rzekli… siądź…
    I przepadł w tłumie
    100
    i już go nie ma
    nie widział odtąd
    nikt już Golema
    Kondycja ludzkaA to jest morał legendy główny:
    Golem wśród ludzi
    105
    stał się ludziom równy.

    Przypisy

    [1]

    golem — w legendach żydowskich istota stworzona na podobieństwo człowieka, zazwyczaj z gliny, żywa lecz pozbawiona duszy i dlatego posłuszna poleceniom człowieka, który ją stworzył. Stworzenie golema wiązało się z powtórzeniem Boskiego procesu kreacji. [przypis edytorski]

    [2]

    getto — dziś wyraz ten jest odmienny; wg współczesnej normy winno być: w getcie. [przypis edytorski]

    [3]

    co chcą to robią — możliwa poprawka: co chcą to robię [przypis edytorski]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka

    Pora na chwilę przerwy :)

    Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

    1,5% podatku - to nic nie kosztuje! Wpisz
    KRS: 0000070056
    Nazwa organizacji: Wolne Lektury

    Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
    Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

    Wolne Lektury to biblioteka, która jest czynna 24 godziny na dobę i w dodatku można z niej korzystać bez wychodzenia z domu. No i można tam znaleźć mnóstwo klasycznych pozycji, również tych mniej oczywistych

    Barbara Klicka

    Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

    Zapisz się na newsletter, a nie przegapisz naszych publikacji. Zawsze możesz zrezygnować. Kliknij i podaj adres email

    Nie bądź wuj ponury, wspieraj Wolne Lektury!

    Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

    Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

    Kliknij obrazek, by subskrybować!

    Jesteś pewien, że przeczytałeś już wszystkie pozycje, które znajdują się w naszej bibliotece? Pomóż nam sprawić, żeby nie zabrakło Ci nowych lektur. Wesprzyj Wolne Lektury! Kliknij i dorzuć się!

    W 2020 roku z biblioteki Wolne Lektury skorzystało za darmo blisko 12 milionów użytkowników, jednak wspiera nas na stałe tylko mniej niż 1% czytelników. Zmień to! Kliknij i dorzuć się!

    Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
    • NIP: 952-187-70-87
    • KRS: 0000070056
    • REGON: 017423865
    • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
    Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
    MKiDN
    Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.