Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Alfred Jarry, Ubu Król czyli Polacy

Pobieranie e-booka

Wybierz wersję dla siebie:

.pdf

Jeśli planujesz wydruk albo lekturę na urządzeniu mobilnym bez dodatkowych aplikacji.

.epub

Uniwersalny format e-booków, obsługiwany przez większość czytników sprzętowych i aplikacji na urządzenia mobilne.

.mobi

Natywny format dla czytnika Amazon Kindle.

„Rzecz dzieje się w Polsce, to znaczy nigdzie” - powiedział Alfred Jarry we wstępnym przemówieniu na premierze w 1896 roku. I faktycznie, wtedy nie było na mapie świata takiego kraju.

Sama premiera była prowokacją idealną, skandalem na wielką skalę. Żywiołową, wręcz agresywną reakcję publiczności budziło wszystko — od pierwszego słowa (grrówno), do groteskowej scenografii. W teatrze rozpętało się istne pandemonium, niemal zamieszki. Oddźwięk był ogromny, choć trudno powiedzieć, ilu z dyskutujących faktycznie widziało lub czytało absurdalny dramat — po pierwszym przedstawieniu został zdjęty z afisza, a wersja drukowana przez lata była prawie niedostępna. Legenda rosła, napędzana również przez ekscentryczne zachowania samego autora, bohatera wielu anegdot paryskiej cyganerii. Przy okazji wznowienia, już po śmierci Jarry'ego, wydania książkowego, wyszło na jaw, że szyderczą sztukę, która tak poruszyła publikę napisał (przy nieokreślonym udziale dwóch kolegów), mając piętnaście lat.

Ta książka jest dostępna dla tysięcy dzieciaków dzięki darowiznom od osób takich jak Ty!

Dorzuć się!

O autorze

Alfred Jarry
Alfred Jarry na rowerze w Corbeil, fot. autor nieznany, domena publiczna

Alfred Jarry

Ur.
8 września 1873
Zm.
1 listopada 1907
Najważniejsze dzieła:
Ubu król czyli Polacy, Nadsamiec, Czyny i myśli doktora Faustrolla, patafizyka

Francuski dramaturg, autor powieści i wierszy, a przy tym znana, ekscentryczna postać paryskiej cyganerii przełomu wieków XIX i XX. Jarry uważany jest za prekursora surrealizmu i teatru absurdu - w takim samym stopniu dzięki twórczości, jak i za sprawą prowokacyjnego stylu życia. Miłośnik jazdy na rowerze i broni palnej (nosił ze sobą rewolwer, którym z upodobaniem straszył ludzi), twórca humorystycznej pseudonauki znanej pod nazwą "patafizyka", a traktującej o wyjątkach. Umarł w młodym wieku, wskutek gruźlicy, w której zwalczaniu nie pomagał bynajmniej alkoholizm.
Za najważniejsze jego dzieło uważana jest farsa Ubu król czyli Polacy. Jej pierwowzór powstał w latach, kiedy 15-letni Jarry uczęszczał do gimnazjum w Rennes, i był wspólnym dziełem uczniów wykpiwających jednego z nauczycieli. Dwóch z tych uczniów, bracia nazwiskiem Morin, już po śmierci Jarry'ego próbowało zresztą przekonać świat literacki, że to oni są rzeczywistymi autorami dramatu. Sam Jarry zaś, po skandalicznej premierze w roku 1896, z upodobaniem naśladował swojego bohatera. Oznaczało to mówienie ze specyficznym akcentem, przesadną komplikację zdania oraz epatowanie wulgaryzmami, jako że sama sztuka rozpoczyna się słowem "merdre", przez Tadeusza Boya-Żeleńskiego błyskotliwie przetłumaczonym jako "grówno".
Ten sam tłumacz określa Ubu króla jako kabaret historyczny, wyśmiewający dzieje jako ciąg absurdalnych i krwawych zbrodni, korzystający przy tym ze schematów fabularnych znanych ze sztuk Shakespeare'a, a w pewnym sensie zapowiadający również szaleństwo I wojny światowej. Więcej na ten temat można przeczytać w dołączonym do sztuki tekście Od tłumacza.
Ubu stał się bohaterem jeszcze kilku spośród napisanych przez Jarry'ego fars, niewystawianych jednak za życia autora.